Startup amerikan tarifon çiftet për testimin e embrioneve për IQ

Startup amerikan tarifon çiftet për testimin e embrioneve për IQ. Një kompani startup në SHBA po ofron ndihmë për çiftet e pasura që të shqyrtojnë embrionet e tyre për IQ duke përdorur teknologji të diskutueshme që ngre pyetje mbi etikën e përmirësimit gjenetik.

Startup amerikan tarifon çiftet për testimin e embrioneve për IQ

Sipas The Guardian, Kompania Heliospect Genomics ka punuar me më shumë se një duzinë çifte që po i nënshtrohen IVF-së, sipas pamjeve nga video sekrete. Regjistrimet tregojnë kompaninë duke reklamuar shërbimet e saj me një çmim deri në 50,000 dollarë për klientët që kërkojnë të testojnë 100 embrione dhe duke pretenduar se kanë ndihmuar disa prindër të zgjedhin fëmijët e tyre të ardhshëm bazuar në parashikimet gjenetike për inteligjencën. Menaxherët mburreshin se metodat e tyre mund të siguronin një rritje prej më shumë se gjashtë pikësh në IQ.

Ekspertët thonë se ky zhvillim përfaqëson një fushë minash etike.

Informacioni ka dalë nga regjistrimet video të bëra nga grupi i aktivistëve Hope Not Hate, i cili veproi në fshehtësi për të hetuar grupe të ndryshme aktivistësh dhe akademikësh. “The Guardian” shqyrtoi regjistrimet dhe kreu kërkime të mëtejshme së bashku me Hope Not Hate.

Pamjet duket se tregojnë teknika eksperimentale të përzgjedhjes gjenetike që reklamohen për prindërit e ardhshëm. Një punonjës i Heliospect, i cili ka ndihmuar kompaninë të rekrutojë klientë, shpjegoi se si çiftet mund të rendisin deri në 100 embrione bazuar në “IQ dhe tipare të tjera të ndaluara që të gjithë duan”, duke përfshirë gjininë, gjatësinë, rrezikun e obezitetit dhe rrezikun e sëmundjeve mendore.

Startup-i thotë se mjetet e parashikimit të tij janë ndërtuar duke përdorur të dhëna të siguruara nga Biobanka e Mbretërisë së Bashkuar, një depo e financuar nga taksapaguesit që përmban material gjenetik të dhuruar nga gjysmë milioni vullnetarë britanikë dhe që ka për qëllim ndarjen e të dhënave vetëm për projekte që janë “në interes të publikut.”

Zgjedhja e embrioneve në bazë të një IQ të parashikuar të lartë nuk lejohet sipas ligjit të Mbretërisë së Bashkuar. Ndërsa është e ligjshme në SHBA, ku embriologjia është më pak e rregulluar, Skriningu për IQ ende nuk është komercialisht i disponueshëm atje.

Kur u kërkua një koment, menaxherët e Heliospect thanë se kompania, e cila është e inkorporuar në SHBA, operonte brenda të gjithë ligjeve dhe rregulloreve të zbatueshme. Ata thanë se Heliospect ishte në “modalitet fshehtësie” para një lançimi të planifikuar publik dhe se ende po zhvillon shërbimin e saj. Ata shtuan se klientët që testonin më pak embrione paguanin rreth 4,000 dollarë dhe se çmimi gjatë lançimit do të ishte në linjë me atë të konkurrentëve.

Gjenetistët kryesorë dhe bioetikët thanë se projekti ngriti një sërë çështjesh morale dhe mjekësore.

Dagan Wells, profesor i gjenetikës riprodhuese në Universitetin e Oksfordit, pyeti: “A është ky një test që shkon shumë larg, a e duam me të vërtetë? Më duket se kjo është një debat që publiku nuk ka pasur vërtet mundësinë ta angazhojë plotësisht deri tani.”

Katie Hasson, drejtoreshë asociuar e Qendrës për Gjenetikë dhe Shoqëri, në Kaliforni, tha: “Një nga problemet më të mëdha është se kjo normalizon idenë e gjeneve ‘superiore’ dhe ‘inferiore’.” Zhvillimi i këtyre teknologjive, tha ajo, “forcon bindjen se pabarazia vjen nga biologjia në vend që të vijë nga shkaqe sociale.”

“Pa sëmundje, të zgjuar, të shëndetshëm”

Për Michael Christensen, CEO danez i Heliospect dhe një ish-tregtar në tregjet financiare, përzgjedhja gjenetike premton një të ardhme të ndritur. “Të gjithë mund të kenë sa fëmijë të duan dhe mund të kenë fëmijë që janë në thelb pa sëmundje, të zgjuar, të shëndetshëm; do të jetë fantastike,” mburrej ai gjatë një video-telefonate në nëntor të vitit 2023.

Duke dëgjuar prezantimin e tij ishte një hulumtues i fshehtë i Hope Not Hate, që paraqitej si një profesionist me bazë në Mbretërinë e Bashkuar që kërkonte të krijonte një familje. Gjatë disa takimeve online, ekipi prezantoi shërbimin e tyre të “shënimit poligjenik”. Heliospect nuk ofron IVF, por përdor algoritme për të analizuar të dhënat gjenetike të siguruara nga prindërit për të parashikuar tiparet specifike të embrioneve të tyre individuale.

Ekipi ofroi një turne të udhëzuar në faqen e tyre të testimit, e cila ende nuk është publike. Gjatë prezantimit, ata pretenduan se zgjedhja e “më të zgjuarit” prej 10 embrioneve do të çonte në një rritje mesatare prej më shumë se gjashtë pikësh në IQ, megjithëse tipare të tjera si gjatësia dhe rreziku për obezitet ose akne mund të kenë përparësi në varësi të preferencave personale.

Në të ardhmen, siç parashikon Christensen, avancimi i vezëve të kultivuara në laborator do t’u lejonte çifteve të krijonin embrione në shkallë industriale – një mijë, ose madje edhe një milion – nga të cilat mund të përzgjidhet një grup elitë.

Në të ardhmen, spekuloi ai, oferta mund të zgjerohej për të përfshirë llojet e personaliteteve, përfshirë ofrimin e pikëve për atë që ai e quajti “triada e errët” e tipareve. Triada e errët normalisht i referohet makiavelizmit, narcisizmit dhe psikopatisë. Christensen tha se mund të ishte gjithashtu e mundur të zhvilloheshin pikë për depresionin dhe krijimtarinë. “Bukuria është diçka për të cilën shumë njerëz pyesin,” shtoi ai.

Kur u kontaktuan për koment, Heliospect tha se nuk do të miratonte prodhimin në shkallë industriale të vezëve ose embrioneve ose përzgjedhjen elitare dhe se nuk planifikonte të ofronte testime për tiparet e “triadës së errët” ose për bukurinë.

Ndër stafin e lartë të firmës është akademiku Jonathan Anomaly, i cili ka shkaktuar polemika pasi ka mbrojtur atë që e përshkruan si “eugjenikë liberale”.